Wat dien je te doen bij een hersenschudding tijdens het sporten?

KineMind: Wellicht herken je het volgende: je staat langs de kant van het voetbalveld. Je ziet een kopduel tussen twee spelers en de hoofden komen tegen elkaar. Een van de spelers blijft net iets te lang liggen.  In dit blog beschrijven we wat een hersenschudding is, leggen we de oorzaken uit en hoe je een hersenschudding herkent en tot slot wat je moet doen bij een hersenschudding.

Zo kunnen jullie binnenkort op StudioSport of bij de Champions League beoordelen of de beslissing van de medici ter plekke de juiste is. Door laten spelen of van het veld halen?

Wat is een hersenschudding?

Een hersenschudding wordt ook wel commotio cerebri genoemd. Een hersenschudding wordt gedefinieerd als een complex pathofysiologisch proces in de hersenen, veroorzaakt door traumatische biomechanische krachten.

In normale mensen taal: “Bij een hersenschudding worden de hersenen letterlijk gedurende korte tijd door elkaar geschud als het gevolg van klap of stoot op het hoofd of op het lichaam die naar het hoofd wordt doorgegeven”

Wat zijn de oorzaken van een hersenschudding?

Een hersenschudding kan worden veroorzaakt door een directe klap op het hoofd, het gezicht of de nek. Maar ook klap of stoot elders op het lichaam kan worden doorgegeven aan het hoofd. Daardoor worden de hersenen door elkaar geschud en kan er een hersenschudding ontstaan.

Duel rugby

Hoe herken je een hersenschudding?

Een hersenschudding leidt tot een aantal symptomen waarbij wel of geen bewustzijnsverlies voorkomt. Het is dus een misvatting dat je voor een hersenschutting altijd even buiten bewustzijn moet zijn geweest.

Een sporter met een hersenschudding kan gedesoriënteerd zijn, verward of bewusteloos zijn, epileptische consulten hebben of tegenwerking geven.  Bij bewusteloos of epileptische consulten kunnen er ook ernstiger oorzaken zijn, deze dienen eerst uitgesloten te worden door een getraind medicus. Wanneer de sporter bewusteloos is of epileptische consulten heeft dient eerst uitgegaan te worden van een ernstig letsel, totdat het tegendeel bewezen is.

Veel voorkomende symptomen van een hersenschudding zijn hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid, evenwichtsproblemen, wazig zien of andere visusproblemen, verwardheid, geheugenverlies en een gevoel van traagheid of vermoeidheid.

Om een hersenschudding te herkennen langs het veld of tijdens andere sportactiviteiten is de pocket SCAT5 ontwikkeld.

2017-clean-concussion-tool-5

Wanneer een hersenschudding wordt vermoed kan de sporter naar de medische ruimte waar de volledige SCAT5 kan worden uitgevoerd.

Wat te doen bij een hersenschudding?

Indien een ernstig letsel wordt vermoed dient de sporter te worden doorverwezen naar de spoedeisende hulp. Laat de sporter de eerste 1-2 uur niet alleen, zodat eventuele verslechtering van de situatie beoordeeld kan worden. Om het brein en het lijf rust te geven mag er geen alcohol of drugs worden genuttigd. Laat ze ook niet alleen naar huis gaan en laat ze ook niet zelf autorijden (tenzij een arts heeft beoordeeld dat het mogelijk is).

Als het gaat om een hersenschudding dan dient de sporter die dag sowieso niet meer te sporten. Verder dient de sporter fysieke rust en rust voor het brein, vermijd daarom telefoons, alcohol, drugs, TV-kijken, gamen etc.  Met als doet dat de symptomen kunnen afnemen. In de meeste gevallen kan na een paar dagen rust de  activiteiten in het dagelijks leven weer opgebouwd worden. Dit kan zo lang de symptomen niet toenemen. Indien de sporters weer alle activiteiten in het dagelijks leven kan doen, zoals school en werk, zonder dat er klachten optreden kan er worden begonnen met het opbouwen van sporten.

StapActiviteitDoel
Algemeen Dagelijks LevenKlachtenvrij bewegen in het dagelijks levenHervatten van het dagelijks leven zoals werk en school
Lichte duurinspanningWandelen of fietsen in een langzaam of medium tempoToename in hartslag
Sport-specifieke oefeningenLoopoefeningen uitvoeren, geen oefeningen die impact op het hoofd hebbenToename in bewegingen
Hervatten trainingAlle trainingsvormen zonder duels/ contactCoƶrdinatie en denkvermogen
Volledig hervatten trainingNa groen licht van de arts volledig hervatten van de trainingVertrouwen terugwinnen
Wedstrijd hervattenWedstrijden spelen

*) De sporter mag door naar de volgende fase indien er geen toename in klachten/ symptomen zijn, met een minimale duur van 24 uur.

**) Indien de symptomen wel toenemen dan dient de sporter een stap terug te gaan.